گندم بریان شهداد، گرمترین نقطه زمین
گندم بریان تپه ای
به مساحت ۴۸۰ کیلومتر مربع است که از گدازه های سیاهرنگ آتشفشانی
پوشیده شده است. این تپه به عنوان گرمترین نقطه کره زمین از سوی
پروفسور پرویز کردوانی معرفی شده است که دمای آن در سایه در
تابستان به ۶۷ درجه سلیسوس می رسد و در حقیقت قطب گرمایی کره
زمین بشمار می رود. گرمترین نقطه موجود در کره زمین با دمای
نزدیک به 70 درجه در سایه که در دشت لوت ایران واقع شده است.
دیدن این ایمیل برای همه دوستداران ایران و طبیعت گردی جالب خواهد
بود. قبلا" کلیاتی راجع به گرمترین نقطه موجود در کره زمین که در
ایران واقع شده را شنیده بودم ولی چیز بیشتری نمیدانستم، لیکن در
این ایمیل اطلاعات بیشتری راجع به این موضوع خواهیم دید و شاید
ترغیب شویم که ما هم سری به این نقطه بزنیم. به جایی که در
واقع گرمترین نقطه زمین است.
دکتر پرویز کردوانی،
بیابان‌شناس معروف ایرانی با اعلام این مطلب گفت: منطقه
گندم بریان در دشت لوت که در 80 کیلومتری شهداد و در شرق رود
بیرجند قرار گرفته است، منطقه‌ای با پوشش آتشفشانی است و همین پوشش
سیاه آتشفشانی موجب بالا رفتن شدید گرما در این منطقه می‌شود. به
گفته وی این منطقه همچنین پست‌ترین منطقه داخلی ایران نیز محسوب
می‌شود و این موضوع نیز از دیگر دلایل گرمای شدید آن است.
کردوانی معتقد است که در گندم بریان، در منطقه‌ای به‌طول 200
کیلومتر و عرض 150 کیلومتر هیچ موجود زنده‌ای زندگی نمی‌کند و
شرایط به‌گونه‌‌ای است که امکان زیست هیچ گیاه یا حیوانی وجود
ندارد.
گواه کردوانی بر این موضوع این است که در تحقیقات خود مشاهد‌ه
کرده است که گاو و گوسفند مرده‌ای که توسط کامیون‌های عبوری در
گندم بریان رها شده بودند تجزیه نشده و نگندیده بودند بلکه فقط در
اثر حرارت خورشید خشک شده بودند. به گفته وی این موضوع نشان می‌دهد
که در این منطقه حتی باکتری هم امکان حیات ندارد.
کردوانی اضافه کرد: در
نزدیکی گندم بریان پدیده‌های طبیعی بسیار زیبایی از جمله
کلوت‌های بیابان لوت قرار دارد. این کلوت‌ها رشته دالان‌های موازی
هستند که بر اثر باران و باد شدید به مرور زمان ایجاد شده است و
ارتفاع دیواره‌های آن‌ها به 200 متر می‌رسد.
دکتر کردوانی گفت: پیش از اعلام میزان گرمای گندم بریان گمان می‌شد
صحرای لیبی در شمال صحرای آفریقا با 7/57 درجه سانتی‌گراد حرارت،
گرمترین منطقه کره زمین باشد اما امروز مشخص شده است که گندم
بریان در بیابان لوت با دمایی بیش از 67 درجه سانتی‌گراد در سایه،
گرمترین نقطه کره خاکی است.
"گندم بریان" یا "ریگ سوخته" در ۸۰ کیلومتری شمال شهر شهداد در کویر لوت واقع است و به دلیل نداشتن جاده و راه مشخص دستیابی به آن به سختی و تنها با همراهی تعداد معدودی که آشنا به مسیرها هستند امکان پذیر است. این تپه هم از لحاظ زمین شناسی و هم به عنوان یک جاذبه گردشگری نیاز به بازشناسی و معرفی بیشتر دارد و باید زمینه دستیابی آسانتر علاقمندان به آن نیز فراهم شود. دمای هوا از آبان تا فروردین در این نقطه از کره زمین قابل تحمل و طبیعی است و تنها در همین فرصت است که می توان به سفر به گندم بریان فکر کرد.
کویر شهداد بخشی از کویر لوت به شمار می رود. سرزمینی با پدیده ها و شگفتی های ناشناخته که می تواند پنجره ای نو به صنعت طبیعت گردی ایران بگشاید. کویر، تنها یک اقلیم و جغرافیا نیست، خوب که بنگریم تن پوش فرهنگ و تاریخ را هم بر تن لوت و عریانش می بینیم. کویر با آسمان پرستاره، سکوت، شب های آرام، طلوع و غروب های زیبا، ســراب فریبنده، کلوت های افسانه ای شهر مانند که به قصرهای شکوهمند می مانند در کنار محوطه های باستانی و طعم شیرین پرتقال و رطب های خرمای بزمانی شهداد برای همه افراد با سلایق و ملیت های متفاوت جذاب است. در کنار جاذبه های یاد شده، رود دایمی شور با بــــــلورهای زیبای نمک، تپه گندم بریان، گدار باروت، نمک های تخم مرغی شکل، منطقه بدون حیات و باکتری عمق کویر، بوته های گز(نبکا ) در حاشیه آن، زیبایی کویر را صد چندان کرده اند. جایی که همچون سیاره های ناشناخته نیاز به کشف و شناسایی بیشتر دارد.
شب کویر هم که خیال انگیز و توصیف نشدنی است چنـــــانکه در هیچ جای دیگری نمی توان شب های سرمه ای و پرستاره را این چنین تجربه کرد. شــــب که بر کویر چتر می گسترد می خواهی دستت را به هوای چیدن ستاره ها بالاببری. اینجا آسمان و زمین بهم نزدیک ترینند. هر چه روزها آسمان و خورشید پرفروغش به نامهربانی بر زمین سوخته و تفتیده کویر گرما و آتش می پاشند شب ها اما به جبران آن، گویی با مهربانی تمام فاصله ها را از میان برمی دارند و آسمان ستاره های زیبایش را به سخاوت تمام به زمین می بخشد. بخش شهداد با ۲۴ هزار کیلومتر مربع وسعت ۳۰ هزار نفر جمعیت و ۲ نقطه شهری در ۹۵ کیلومتری شمال شرق کرمان در همسایگی کویر لوت واقع است.
گردآوری : پایگاه اینترنتی تکناز
